ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΟΠΙΟ | Ανθολογία κειμένων

440 σελίδες

152 εικόνες, πίνακες, χάρτες και σχέδια

21x29 εκ.

σκληρή βιβλιοδεσία

Ελληνικά

Καθώς το τοπίο ήταν ετυμολογικά συνδεμένο με την έννοια του τόπου, πάντα διέθετε κρυφές, ανομολόγητες προεκτάσεις, ως πρόσφατα ανεκμετάλλευτες. Σήμερα μάλιστα ο λόγος για το τοπίο έχει να επιδείξει τεράστια θεματική ποικιλία καθώς συνεχώς διευρύνεται η περιοχή του σε επίπεδο θεωρητικό, θεσμικό και στην ίδια την πράξη.

Μια ανθολογία κειμένων, με βάση τη χρονική τους διαδοχή, είναι μία συλλογή που επιτρέπει τη δημιουργική ανάμιξη διαφορετικών πραγμάτων, αντιπαραθέτοντάς τα χωρίς να χαθεί η αρχική τους

σύμπτωση. Μετατρέπεται τότε σε ένα μέσον αναδιάταξης και κατασκευής νέων οπτικών προσεγγίσεων. Μοιάζει με καλειδοσκόπιο, που όχι μόνο τροφοδοτείται από την συνύπαρξη διαφορετικής προελεύσεως στοιχείων, αλλά αποτελεί και ένα ‘εργαλείο’ που ενθαρρύνει την πρόσμιξή τους σε νέες απρόσμενες συνθέσεις.

Μια τέτοιου είδους χρονολογική κατάταξη των κειμένων επιπλέον εκφράζει, έστω δειγματοληπτικά, την εξέλιξη των σχετικών αντιλήψεων για το ελληνικό τοπίο. Αυτή η πορεία μπορεί να διαβαστεί παράλληλα σε συνάφεια με τις θεωρητικές έννοιες για το περιεχόμενο του τοπίου γενικά όπως αναπτύσσονται στο εισαγωγικό κείμενο του επιμελητή της έκδοσης Ηλία Κωνσταντόπουλου.

Μια τέτοια συγκέντρωση κειμένων ειδικά για το Ελληνικό Τοπίο δεν φιλοδοξεί βέβαια να καλύψει όλες τις πτυχές του τεράστιου αυτού θέματος. Πέρα από ονομαστά δείγματα, κυρίως για ένα τοπίο συστατικό στοιχείο της φύσης με συμμέτοχο την Ιστορία, που έπαιξαν ιδιαίτερο ρόλο στην ιστορία της πρόσληψης του τοπίου στην Ελλάδα, έχει δοθεί εδώ ικανή έκταση σε πιο πρόσφατες εκφάνσεις του τοπίου, καθώς η έννοιά του μετέχει πλέον καθοριστικά στη δυναμική πρόσληψη του σύγχρονου αστικού περιβάλλοντος, αντιληπτικά και παρεμβατικά. Ήδη από τα τέλη του 20 ου αιώνα ο όρος «τοπίο/landscape» έχει κατακλύσει την βιβλιογραφία, όχι μόνον όταν πρόκειται για φυσικά τοπία, αλλά και για αστικά σύνολα, ακόμα και για τους εσωτερικούς χώρους καταδεικνύοντας την σημασία που έχει σήμερα η ολιστική αντιμετώπιση του χτισμένου χώρου και του φυσικού περιβάλλοντος.

Για να επιτευχθεί ένας τέτοιος στόχος, εκτιμήθηκε ότι, εκτός των επίλεκτων και ευρύτερα γνωστών θεωρητικών κειμένων για το ελληνικό τοπίο, χρειαζόταν πρόσθετα η προσφυγή σε δημοσιεύματα του τύπου. Αυτά χαρακτηρίζονται από την αμεσότητα της καθημερινότητας και δίνουν απευθείας την αίσθηση των παρεμβάσεων στο τοπίο από διάφορους φορείς, δημόσιους και ιδιωτικούς, αλλά και τον απόηχο των τυχόν καταγραμμένων, συχνά βίαιων, συγκρούσεων σε τοπικό ή εθνικό επίπεδο. Μέρος αυτής της τόσο σημαντικής δημόσιας παρουσίας είναι και η αυξανόμενη συμμετοχή θεμάτων του τοπίου σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς που προκηρύσσονται για ελεύθερους δημόσιους χώρους στην Ελλάδα και οι εφαρμογές σχετικών προγραμμάτων διαμόρφωσης και ανάπλασής τους.